تجهیزات پزشکی

بواسیر (هموروئید) چیست؟ علایم بواسیر چیست؟

بواسیر - هموروئید - انواع بواسیر - علایم بواسیر

بواسیر چیست:

بواسیر یا هموروئید (Hemorrhid) به گشاد شدن رگ های وریدی در مجرای مقعدی می گویند که به کنترل مدفوع کمک می کند. وقتی که متورم یا ملتهب شوند بیمارگونه یا همان بواسیر می شوند. آن ها در حالت فیزیولوژیک خود مانند بالشتکی مرکب از مجرای سیاهرگی و بافت همبند عمل می کند. هموروئید یا بواسیر، رگ های متورم واقع در اطراف مقعد یا رکتوم تحتانی است. در کل به واریس سیاهرگ های مخرج یا مقعد بواسیر یا هموروئید می گویند.

 

انواع بواسیر:

هموروئید داخلی: 

این نوع بواسیر در داخل رکتوم قرار دارد. بواسیر داخلی را کمتر می توان مشاهده یا احساس کرد و به ندرت ناراحتی ایجاد می کند. اما فشار یا سوزش در هنگام عبور مدفوع می تواند به سطح التهاب آسیب برساند و باعث خونریزی شود.

 

هموروئید خارجی:

این نوع بواسیر زیر پوست در اطراف مقعد تشکیل می شود. هنگام تحریک بواسیر خارجی می تواند خارش یا خونریزی داشته باشد.

 

شکل های هموروئید:

درجه 1:

در این نوع سیاهرگ ها گشاد شده اند ولی هرگز از مخرج خارج نمی شوند و تنها علامت آن خونریزی است.

درجه 2:

سیاهرگ های گشاد شده در زمان دفع از مخرج می شوند، اما با پایان اجابت مزاج خود به خود به داخل مخرج بر می گردند.

درجه 3:

توده های بواسیری با دفع از مخرج خارج می شوند ولی خود به خود به داخل مخرج باز نمی گردد بلکه با کمک دست به داخل مخرج بازگردانده می شود.

 

علایم بواسیر:

  • خارش شدید اطراف مقعد
  • سوزش و درد اطراف مقعد
  • توده خارش دار دردناک یا متورم در نزدیکی مقعد
  • نشت مدفوع
  • حرکات دردناک روده
  • مشاهده خون پس از اجابت مزاج

 

عوامل هموروئید:

  • اعمال زور و فشار حین دفع مدفوع
  • عوارض ناشی از یبوست مزمن
  • نشستن طولانی مدت به خصوص روی توالت
  • سابقه خانوادگی
  • بلند کردن مداوم وسایل سنگین
  • چاقی
  • ایستادن بیش از حد و بدون استراحت
  • رابطه جنسی مقعدی مداوم
  • اسهال
  • حاملگی (هنگامی که رحم بزرگ می شود روی رگ روده بزرگ فشار آورده و باعث برآمدگی آن می شود)
  • رژیم کم فیبر
  • افزایش سن

 

تشخیص بواسیر:

پزشک متخصص گوارش با مشاهده ناحیه مقعد می تواند بواسیر یا هموروئید خارجی را تشخیص دهد. قسمت داخلی مقعد به وسیله انگشت با دستکش پلاستیکی پوشیده است معاینه می شود. هموروئید بسیار نرم است، ممکن است نتوان آن را از این طریق تشخیص داد. گاهی پزشک از یک چراغ ظریف برای بررسی داخل مقعد و راست روده استفاده می کند اگر احساس کند غیر طبیعی است، ممکن است دستور آزمایش سیگموئیدسکوپی را بدهد. در این آزمایش از یک دوربین برای تشخیص بواسیر داخلی استفاده می شود، این دوربین فیبر نوری کوچک به نام سیگموئیدسکوپ، درون یک لوله کوچک قرار گرفته و سپس داخل رکتوم قرار می گیرد.

 

درمان بواسیر:

  • غذاهای پر فیبر استفاده کنید ( میوه جات، سبزیجات و غلات کامل)
  • از درمان های موضعی استفاده کنید (کرم هموروئید، شیاف هیدروکورتیزون، پدهای حاوی ماده بی حس کننده)
  • حمام گرم (ناحیه مقعد را به مدت 10 تا 15 دقیقه 2 تا 3 بار در روز در آب گرم قرار دهید)
  • استفاده از داروهای مسکن (استامینوفن، آسپرین، ایبوپروفن)
  • جراحی

 

انواع جراحی هموروئید:

  • بستن ورید مقعدی به وسیله باند پلاستیکی (یک نوار پلاستیکی دور پایه ورید متورم بسته می شود. جریان خون ورید قطع شده و پس از چند روز ورید خشک و چروکیده و کنده می شود)
  • اسکلروتراپی (با تزریق مواد شیمیایی داخل هموروئید و اطراف آن باعث چروکیده شدن می شود)
  • کوآگولاسیون با نور مادون قرمز (وسیله ای مخصوص است که هموروئید را می سوزاند)
  • عمل جراحی برداشتن هموروئید

 

پیشگیری بواسیر:

  • استفاده از غذاهایی با فیبر بالا
  • به مقدار زیاد مایعات بنوشید
  • مکمل های فیبردار مصرف کنید
  • هنگام دفع مدفوع فشار زیاد ندهید
  • خودداری از طولانی مدت نشستن
  • ورزش

 

عوارض بواسیر: 

  • کم خونی فقر آهن ناشی از ریزش خون
  • اختناق هموروئید (Strangulated): اگر خون رسانی برای خونریزی داخلی قطع شود، هموروئید ممکن است آسیب دیده باشد و درد شدید ایجاد می کند.
  • لخته شدن خون در ورید متورم
  • خونریزی