تعریف توده سینه:
توده سینه رشد بافتی است که درون سینه به وجود می آید. توده سینه تورم یا برآمدگی موضعی در پستان است که بافت پستانی اطراف آن یا با بافت پستانی همان محل در پستان دیگر متفاوت است.اکثر آن ها سرطانی و خطرناک نیستند،عوامل ایجاد توده ها مانند: عفونت، ضربه خوردن، فیبروآدنوم، کیست، نکروز چربی و سینه های حاوی بافت فیبروکیستیک می باشد. توده های پستانی ممکن است در هر دو جنس مرد و زن به وجود بیاید.
علایم توده سینه:
بافت سینه در لمس ناهموار یا رشته ای احساس می شود.
اگر در سینه مشکلی وجود داشته باشد ممکن است تغییراتی مانند:
- توده گرد
- توده صاف و ثابت
- توده بزرگ و توپر که زیر پوست حرکت می کند
- توده محکم و نامنظم
- قرمزی یا فرورفتگی پوست
- تغییر در ابعاد و شکل سینه
- خروج مایع از نوک سینه
انواع بافت سینه:
سینه خانم ها دارای دو نوع بافت اصلی است: غده شیری، این غده وظیفه تولید شیر در پستان را دارد و مجاری شیر، که شیر را به نوک پستان می رساند. پستان ها لز بافت پیوندی فیبروز، بافت چربی، گره های لنفاوی، عروق و اعصاب تشکیل شده است.
عوامل توده سینه:
- آبسه یا عفونت
- آدنوم یا فیبروآدنوم
- کیست ها
- نکروز چربی
- لیپوم
- سرطان سینه
کیست های سینه:
یک فضای غشادار پر از مایع و غیر سرطانی یا خوش خیم است. که در لمس صاف، انعطاف پذیر و در زیر پوست حس می شود.
کیست های چربی:
در شرایطی که مجاری چربی مسدود شوند ایجاد می شوند. یک فضای غشادار مسدود یا کیست ممکن است زیر پوست ایجاد شود و در اثر تحریک هورمونی یا ضربه رشد و بزرگ شود. کیست های چربی معمولا به درمان نیاز ندارند.
آبسه ها:
آبسه ها سرطانی نیستند و معمولا توسط باکتری ها تولید می شوند. پوست سینه در محل آبسه قرمز شده و در لمس ممکن است گرم یا سفت باشد. آبسه ها ممکن است دردناک باشند آبسه در خانم هایی که شیردهی دارند بیشتر دیده می شود.
آدنوم:
یک رشد غیر طبیعی بافت غده ای در سینه است. فیبروآدنوما رایج ترین نوع آدنوما در سینه است و بیشتر در خانم های کمتر از 30 سال شایعه است. این توده معمولا سرطانی نیست و خود به خود از بین می رود. فیبروآدنوما به طور کلی گرد و سفت با حاشیه های صاف می باشند.
پاپیلومای درون مجاری:
شبیه زگیل است و درون مجاری سینه رشد می کند همچنین ممکن است زیر نوک سینه ایجاد شود. در خانم های جوان تر ممکن است چندین توده باشد ولی در خانم هایی که نزدیک به یائسگی هستند تنها یکی دارند.
نکروز چربی و لیپوم:
به تخریب یا تجزیه بافت چربی سینه نکروز چربی می گویند و ممکن است باعث ایجاد توده های غیر سرطانی می شوند. این توده ها دردناک هستند و ممکن است ترشح از نوک سینه و فرورفتگی پوست روی توده سینه وجود داشته باشد. لیپوم یک توده صاف غیر سرطانی است که معمولا بدون درد و متحرک است این توده یک تومور خوش خیم چربی است.
توده های سرطانی:
این توده یا تومور در لمس سفت، ثابت و به شکل نامنظم و چسبده به پوست یا بافت سینه است.
درمان توده های سینه:
- در آینه به خود نگاه کنید. ابعاد، شکل، رنگ پستان را چک کنید و به دنبال توده ها یا تورم های قابل دیدن باشید
- بازوها را بلند کرده و مرحله قبل را تکرار کنید
- نوک پستان ها را از نظر هرگونه ترشح آبی، شیری، زرد یا مخلوط با خون باشد چک کنید
- دراز کشیده پستان و اطراف آن را تا زیر بغل و پایین دنده ها را با حرکت پیوسته و ملایم لمس کنید
- مرحله قبل را در حالت نشسته یا ایستاده تکرار کنید این روش در زیر دوش آسان تر است
در صورت مشاهده توده چه زمان به پزشک مراجه شود:
- توده سفت یا ثابت باشد
- توده بیش از 4 تا 6 هفته در سینه وجود داشته باشد
- تغییرات پوستی مانند: قرمزی، پوسته پوسته شدن، گود شدن یا چروک شدن بر روی پستان
- ترشحات خونی از نوک پستان
- نوک پستان به سمت داخل فرو رفته باشد
- وجود توده های بزرگ در زیر بغل
روش های تشخیص سرطان سینه:
تصویر برداری:
مامو گرافی، سونوگرافی و ام آر
نمونه برداری:
بیوپسی آسپیراسیون سوزن نازک، بیوپسی Tru-Cut، بیوپسی انسیزیونال و بیوپسی پستان سوزنی
انواع غده و توده در سینه:
- غده نرم
- مایعات
- توده نرم
- غده سخت
- توده سخت
غده نرم:
علایم: شکل ظاهری این غده صاف و گرد (مثل انگور) که با فشار کمی حرکت کرده و با تماس کمی دردناک می شود
مشکل احتمالی: کیست یا کیست ها پر از مایعات طبیعی
علت: تغییرات هورمونی قبل و بعد از عادت ماهیانه که حدود 30% از زنان بین 30 تا 50 ساله دچار می شوند
چه باید انجام داد: برای تشخیص نوع آن باید اولتراسوند انجام داد. مصرف دارو می تواند احتمال بروز این کیست ها را کاهش می دهد
مایعات:
علایم: ترشح مایعات از نوک سینه
مشکل احتمالی: ترشحات شیری
علت: مشکل تیرویید یا غده هیپوفیز، بارداری، دارو های ضد بارداری یا تحریک نوک پستان
چه باید انجام داد: به پزشک مراجعه شود و اگر مشکل در غدد باشد معمولا با دارو درمان می شود
توده نرم:
علایم: یک توده نرم و غده مانند که می تواند بین 3 تا 10 سانتی متر باشد و با حساس شدن یکی از پستان ها یا هر دو پستان قبل از عادت ماهیانه همراه باشد
مشکل احتمالی: تغییرات فیبروکیستی
علت: نوسانات استروژن و پروژسترون که می تواند موجب ضخیم شدن بافت سینه شود این مشکل در 50 % زنان رخ می دهد و تا زمان یائسگی ادامه دارد
چه باید انجام داد: استفاده از استامینوفن یا ایبوپروفن یا پوشیدن سینه بندهای محافظ درد آن را تسکین می دهد و همچنین کم مصرف کردن چربی و کافئین می تواند مفید باشد
غده سخت:
علایم: توده ای سخت و توپر که کناره های نامنظم دارد. این توده ها زیر پوست قابل حرکت نیستند
مشکل احتمالی: تومور سرطانی
علت: علت دقیقی ندارد ولی سن و سابقه خانوادگی از جمله عوامل آن هستند و حتی نوشیدنی های الکلی می تواند خطر ابتلا را تا 10% افزایش می دهد
چه باید انجام داد: بایستی ماموگرام انجام داد
توده سخت:
علایم: یک توده سفت، گرد و مشخص که بدون درد زیر پوست قابل جا به جایی و حرکت است
مشکل احتمالی: فیبروآدنوم
علت: تغییر سطح هورمون ها و این تومور خوش خیم است
چه باید انجام داد: بایستی ماموگرام انجام داد و نیازی به بیوپسی و نمونه گیری نیست ولی اگر تومور بزرگ باشد نیاز به جراحی به جراحی دارد.